Ousilio mi kachó ta puber

Un tempu pa bin i un tempu pa bai: pubertat
Pa hende i kachó e pubertat ta un periodo turbulento den e kabes i kurpa. E kurpa i spiritu ta wòrdu prepará di un manera kímiko biológiko pa prokreashon i pa bida di adulto. Ta e temporada di eksplorá mundu buskando bo mes lugá i posishon miéntras tantu bringando e outoridat establesí. Reglanan ku tabata konta anteriormente no ta konta mas. Komunikashon tokante esaki (kasi) no ta posibel mas i frustrashon, inpasiensia i impotensia ta algu ku bo ta konfrontá kontinuamente. Pa resumí, ta un periodo ku tur hende ke pa pasa mas lihé ku ta posibel. E ta un periodo ku, danki Dios, ta temporal. E pregunta ta kon abo ku ta doño di un kachó den su pubertat tin ku atendé kuné.

Perro con la bola de la actividad

Meskos ku ta konta pa hende pa kachó tampoko no tin un buki di instrukshon kon pa atendé ku pubertat. Tòg tin algun manera kon pa atendé ku e periodo difísil aki pa por pasa dor di e periodo aki di un manera un poko mas fásil i esaki ta algu ku ta duna hende speransa. E maneranan aki ta algu ku bo por mira komo algu pa sostené i agregá na bo edukashon i training ku bo a duna anteriormente. Trata na realisá bo mes ku bo kachó no ta presentá ku un komportashon pasobra e tin un kos pensá pa e hasi ku bo. E no ta hasi sierto kos pa motibu di malisia. E ta hasi esaki, pasobra e ta un puber i pasobra e no por otro. Sin e proseso aki e no por krese i bira un kachó adulto stabil i kompleto. Bo kachó ta drenta den su pubertat ora e tin mas o ménos 8 luna, algun kachó algu promé i otro algu despues. Despues tin un di dos periodo kòrtiku di pubertat ora e tin mas o ménos 24 luna. Ora e tin 2,5- 3 aña bo kachó ta spiritualmente i físikamente un kachó adulto, kachó di rasa chikí ta algu promé.

Kong

Kiko bo por hasi:

Mantené e reglanan di atendé ku otro den bo famia manera palabrá.

Sea konsiso sigur den e periodo aki den mantenshon di bo reglanan. Esaki ta konta pa tur hende ku ta atendé ku bo kachó (sigur pa miembronan di famia i bishita ku ta bin ku regularidat). Klaridat ta duna trankilidat pa tur dos partido i lo keda rekompensá despues di e pubertat.

Duna solamente e komandonan solamente si bo tin sigur ku lo e sigui nan, sino e ta siña solamente kon pa neglishá bo (mas). I puntra bo mes sinseramente si e tabata dominá e komandonan promé ku su pubertat. Bai trankil un stap bèk den bo ehersisio i no lubidá di dun’é su rekompensa ora e hasi algu bon. Kòrda bon, si e kachó hasi algu ku lo keda siguí pa un rekompensa lo e ripití e komportashon aki mas lihé.

Kontrolá e sirkunstansianan i evitá ku bo kachó ta bolbe kometé “fayo”. Sea kreativo den esaki i pensa promé bo aktua. Ta na bo pa ta mas sabí ku bo kachó i esaki ta evitá tambe korekshon innesesario.

Sali ku bo kachó na un faha (kabuya) largu si bo nota ku e tin difikultat di bin serka bo. Na e manera aki bo ta mantené e kòntròl ora bo duna e komando “aki” (bo ta hal’é aden ora e neglishá bo). Apesar di esei bo ta bai práktika mas kuné den un ambiente kontrolá. Den e situashon aki bo ta dun’é rekompensa masha dushi pa e bal mas p’e pa e bin serka bo. Ora e komportá bon bo por purba atrobe den un ambiente mas habrí. Realisá bo mes ku si un ambiente ta muchu interesante ku otro kachó por ehèmpel i holónan dushi bo por yam’é kuantu ku bo ke pero e no tin sentido. Warda un ratu trankil te ora e promé suspenso kita, bira i kana bai den e otro direkshon miéntras bo ta yama bo kachó di un manera alegre. Di mes ora e komportá di e manera deseá bo ta duna un rekompensa grandi.

Bo kachó ta eksplorando mundu, ke men sòru pa bo keda interesante pa bo kachó. Hasi kuné e práktikanan di atenshon ku regularidat den su ambiente sin ku tin muchu distraishon. Si e kumpli ku esaki, oumentá e distraishon tiki tiki. Varia ku wega i rekompensa di tal manera ku su atenshon pa bo no ta kita. Pasobra dikon e kachó lo bin serka bo si bo no ta interesante p’e i tin otro kaminda ku ta mas agradabel.

No straf bo kachó NUNKA na momentu ku e yega bèk. Tampoko si el a pone bo warda mei ora. Na e momentu ei bo ta straf e pasobra el a bin bèk, pasobra esei ta e lokual ku el a hasi por último. E lo konektá e straf ku el a bin bèk i otro bia lo e evitá di bin serka bo bèk. Hopi hende ta straf nan kachó pa algu ku el a hasi na un distansia. Por ehèmpel el a ranka un mata for di pòchi, bo ta mir’é ta hasié i bo ta yam’é pa e bin serka bo. Bo ta straf e, abo tin e mata den bo kabes. Lamentablemente e serebro di e kachó no ta funshoná asina. Echo ta ku bo ta straf e pasobra el a bin serka bo.

Destrosá/kibra kos, hopi puber ta kuminsá ku destrosá kos. Mata, sistema di drep, instalashon di waya, paña etc. Kibra kos hopi bia tin 2 motibu. Sea e kachó no gusta ta su so òf e kachó ta fastidiá. Importante ta pa sa dikon e ta hasi e kos aki. Mayoria bia den e kasonan aki nos ta kuminsá na eliminá fastidia. Duna e kachó kos pa e hasi. Kachónan ku ta kontinuamente den kurá konosé tur huki di e kurá ei i nan ta bai buska kos pa entretené nan mes kuné. Keirumentu ta masha dushi pero hopi bia e no ta sufisiente. Duna e kachó algu di pensa pa e por uza su kabes. Kos di pensa? Dun’é su kuminda den un “activityball” asina e mester hasi algu pa e por yega n’e, dun’é den un bòter bieu (sin su dòpi) ku kuminda seku aden pa asina e tin ku bringa un tiki kuné pa e por sak’é, dun’é un “kong” ku kuminda ku ta pega den dje pa e por pasa ora nan largu pa e por yega n’e. Tin pùzel spesial pa kachó na benta kaminda e tin ku habri hòki chikí pa e por saka kuminda afó, skonde kuminda p’e òf kos di hunga, lag’é bai buska nan, hasi ehersisio ku “clicker” i siñ’é kos nobo. Kambia su kosnan di hunga ku regularidat pa e keda interesante i pa e no bai fastidi’é. Dun’é ora bo limpia kura algun rama di koko pa e por hunga kuné, nan gusta pluma un koko. Pa resumí duna nan variashon den nan kosnan di hunga kuné i sòru pa bo kosnan ku bo ta balorá ta wardá. Si akaso e kachó no ta gusta di ta so lo bo tin ku bai traha riba kon pa lag’é so.

Evitá konflikto i no reakshoná agresivo, keda trankil i trata na pensa riba un otro método ku lo bo por logra bo meta na un otro manera. Akshon ta duna reakshon, agresividat ta duna agresividat. Aktuashon dominante i straf e demasiado ta duna e resultado kontrali i mas problema en bes di solushoná bo problema. Esakinan ta sientífikamente pruebá di ta un método bieu ku ta hasi mas daño ku e ta bon pa e kachó.

Siña aseptá bo derota si un bia algu bai robes. E proseso di siña ta algu ku ta bai kompaña ku kai i lanta bèk. Esaki ta konta pa bo mes i bo kachó.

Sea pasiente i mantené bo trankil. Esaki kisas ta e parti di mas difísil den e tempu aki pero e ta sumamente importante. Kòrda ku e periodo aki ta pasa.

©Rescueracao 2021 Epvdk